(…)Ponieważ żyli prawem wilka
Historia o nich głucho milczy
Pozostał po nich w białym śniegu
Żółtawy mocz i ślad ich wilczy.

Zbigniew Herbert

zdjęcia nadesłane przez autora

3 marca 2019 r. odbyła się VII edycja Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych – Tropem Wilczym, II edycja na terenie gminy Bychawa, w którym wzięło 80 uczestników.

W ramach projektu odbył się tradycyjny bieg na 1963 metry (odwołanie do roku w którym zginął ostatni Żołnierz Wyklęty – Józef Franczak ps. Lalek) oraz bieg survivalowy na 3,500 metrów.

Biegowi „Tropem Wilczym” 2019 patronują żołnierze: Kpt. Jerzy Stawski, Stanisława Rachwałowa, Leon Beynar (Paweł Jasienica), Władysław Siła-Nowicki, Antoni Heda, Barbara Otwinowska.

Głównym celem Biegu jest oddanie hołdu żołnierzom antykomunistycznego podziemia z lat 1945-1963, a także propagowanie wiedzy o powojennej historii Polski wśród wszystkich Polaków, niezależnie od wieku.

Żołnierze Wyklęci – działający w ramach powojennego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego pozostali wierni złożonej przysiędze żołnierskiej i bezkompromisowi w kwestii współpracy z władzą komunistyczną. Propaganda PRL określała ich mianem faszystów i pospolitych bandytów. Zostali pozbawieni wszelkich praw, tropieni po lasach, więzieni, mordowani w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa oraz Informacji Wojskowej. Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy osób. Walczyli nie tylko na terenach obecnej Polski, ale również Kresach Wschodnich, wchodzących w skład II RP zagarniętych przez Sowietów po konferencji jałtańskiej.

Ostatni znany z imienia oficer, dowódca oddziału walczącego na Kresach por. Anatol Radziwonik „Olech” poległ w walce z NKWD 12 maja 1949 roku na terenach dzisiejszej Białorusi. Ostatni Żołnierz Wyklęty – Józef Franczak „Lalek” zginął walce zastrzelony podczas obławy w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami w dawnym woj. lubelskim 21 października 1963 roku. Wszyscy Żołnierze Wyklęci, a szczególnie ich dowódcy ponieśli ofiarę życia lub zdrowia. W latach 1944-1956, według ciągle niepełnych danych, z rąk polskich i sowieckich komunistów zginęło prawie 9 tysięcy żołnierzy podziemia niepodległościowego, wykonano ponad 4 tysiące wyroków śmierci na polskich patriotach.

Stowarzyszenie Narodowa Bychawa dziękuje za pomoc w organizowaniu Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych – Tropem Wilczym; panu burmistrzowi Januszowi Urbanowi za objęcie patronatu nad imprezą, współorganizatorom: Miejski Urząd w Bychawie, Bychawskie Centrum Kultury, sponsorom: radnemu sejmiku województwa lubelskiego p. Markowi Wojciechowskiemu, staroście powiatu Lubelskiego p. Zdzisławowi Antonowi, sekretarzowi starostwa lubelskiego p. Arturowi Rumińskiemu, p. Marcie Krzyżak, p. Joannie Gołąb, p. Mariuszowi i Agnieszce Sawickim właścicielom „Bar u Saszy”, żołnierzom 2 kompanii zmechanizowanej z Chełma.

Dziękujemy także wszystkim osobom, które pomagały w organizowaniu biegu, a nie zostały wymienione.

Dziękujemy szczególnie uczestnikom bez których bieg by się nie odbył.

Adam Sztyrak